Hệ thống đường sắt đô thị ngoài giải quyết vấn đề hạ tầng còn góp phần tạo ra xu hướng dịch chuyển mặt bằng bán lẻ, hoạt động kinh doanh.
Các chuyên gia cho rằng, việc các nhà bán lẻ, đầu tư bất động sản quan tâm đến thị trường xung quanh nhà ga metro ở những thành phố lớn là tín hiệu vui của mô hình TOD (transit oriented development – công trình phát triển theo định hướng giao thông công cộng) tại nhiều quốc gia.
Xu hướng ly tâm của nhà bán lẻ toàn cầu
Thông thường, khu vực trung tâm tại những đô thị lớn trên thế giới là điểm hội tụ của các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội. Nơi đây tỏa sức hút khi mang nhiều giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc. Tuy nhiên, tốc độ gia tăng dân số cũng như sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng kéo theo nhiều áp lực cho cả các nhà quy hoạch đô thị, doanh nghiệp, cũng như cá nhân cư dân và tạo nên làn sóng ngoại ô hóa.
Sự phát triển của các cửa hàng bán lẻ quy mô lớn cùng với quá trình ngoại ô hóa ở ven đô đã làm thay đổi hình thái đô thị trên thế giới. Nếu như trước đây, khu vực trung tâm thành phố là nơi diễn ra sự cạnh tranh đất vàng giữa các doanh nghiệp, tốc độ tăng giá nhanh thì giờ đây, cùng với làn sóng chuyển dịch cư dân đô thị, trào lưu làm việc từ xa, nhiều không gian mua sắm cũng có sự thay đổi.
Nhiều ông lớn như thương hiệu bán lẻ trực tuyến Amazon đã tiên phong dẫn dắt xu hướng này tại Mill Creek, ngoại ô Seattel (Mỹ) hay nhà bán lẻ kính thuốc, kính áp tròng – Warby Parker mở cửa hiệu ở Raleigh, ngoại ô North Carolina. Theo Star Tribune, vào năm 2021, tổng lưu lượng khách tại một khu mua sắm ngoại ô ở White Bear Lake, Minnesota (Mỹ) đã tăng ít nhất 25% so với năm 2020. Tại Anh, 30% hoạt động mua sắm diễn ra bên ngoài trung tâm thành phố lớn, và con số này sẽ còn tăng lên khi các vùng ven ngày càng được mở rộng.
Xu hướng này cũng diễn ra tại Việt Nam trong những năm gần đây. Theo Savills, trong bối cảnh nguồn cung mặt bằng bán lẻ tại trung tâm TP HCM khan hiếm, chi phí thuê tăng cao, các doanh nghiệp có xu hướng dịch chuyển vị trí cửa hàng ra vùng ven để tối ưu lợi nhuận. Nhiều ông lớn ngành này đã đổ bộ ra các khu vực vệ tinh với quỹ đất lớn như TP Thủ Đức, quận 7, Bình Tân, Gò Vấp…
Mô hình TOD định hình ngành bán lẻ
TOD là định hướng phát triển đô thị nhằm tối đa hóa diện tích đất và khoảng cách đi bộ giữa các không gian công cộng. Trên thế giới, mô hình này mang lại nhiều lợi ích, góp phần tăng trưởng kinh tế – xã hội quanh khu vực, cụ thể là sự xuất hiện của hàng loạt cửa hàng mua sắm dọc theo các nhà ga tàu điện hay các phương tiện công cộng khác.
Ngoài ra, sự thay đổi hành của con người với không gian sống hậu đại dịch cũng là yếu tố phát triển của mô hình TOD toàn cầu. Theo một nghiên cứu của Cowen Inc (ngân hàng đầu tư – Mỹ) cho thấy, trong số 2.700 người khảo sát, 48% người thuộc thế hệ millennials (những người sinh vào giai đoạn 1980 đến đầu thập niên 2000) và 49% người thuộc thế hệ Z (những người sinh vào giai đoạn 1997-2012) lựa chọn chuyển đến vùng ven đô.
Sự thoáng đãng của môi trường tự nhiên, văn hóa đi bộ tại các tuyến phố cùng hệ tiện ích xung quanh từ trung tâm mua sắm, giải trí cho đến trường học, bệnh viện, nhà hàng… là những yếu tố quan trọng làm nên chất lượng sống, giúp thu hút lớp cư dân trẻ tuổi đến với các tiểu đô thị vùng ven. Ngoài ra, văn hoá sử dụng giao thông công cộng của thế hệ người tiêu dùng này còn tạo nên luồng khách ổn định, giúp kích hoạt doanh số bán lẻ tại các nhà ga, khảo sát cho biết.
Ở Trung Quốc, theo World Bank, các dự án TOD chiếm ưu thế trong quá trình ngoại ô hóa tại các thành phố lớn. Chiến lược “Bảy thành phố mới” của chính phủ nước này đặt ra đều có liên quan chặt chẽ với sự phát triển của các tuyến đường sắt đô thị. Sự thành công của thị trấn mới Tùng Giang ở ngoại ô Thượng Hải với tuyến tàu điện ngầm số 9 là một ví dụ điển hình cho thấy xu hướng phát triển bán lẻ ở vùng ven ăn theo mô hình TOD tại đất nước tỷ dân này.
Dãy shophouse và shop villa tại The 9 Stellars. Ảnh phối cảnh: SonKim Land
Bắt nhịp xu thế toàn cầu, Việt Nam cũng triển khai xây dựng hệ thống đường sắt đô thị tại những thành phố lớn. Trong đó, tuyến metro số 1 dự kiến hoàn thiện vào quý IV/2023.
Thành phố Thủ Đức có 8/11 ga thuộc tuyến metro số 1, được đánh giá thừa hưởng nhiều lợi thế từ mô hình TOD. Đón đầu xu hướng thị trường, nhiều dự án căn hộ, bất động sản bán lẻ tìm về khu vực gần nhà ga, trong đó có dự án The 9 Stellars.
The 9 Stellars do SonKim Land phát triển, cung cấp sản phẩm căn hộ cao cấp, mặt bằng bán lẻ. Nằm gần nhà ga metro số 1, dự án sở hữu lợi thế lưu thông nhờ hệ thống giao thông công cộng, đường bộ hành và các tiện nghi tích hợp xung quanh dự án trong vài phút đi bộ. Cư dân và du khách có thể trải nghiệm nhịp sống sôi động của mô hình đô thị TOD tại khu vực nút chuyển tuyến với quần thể trung tâm thương mại, shophouse, cao ốc văn phòng.
Ngoài ra, The 9 Stellars còn được hưởng lợi từ cộng đồng cư dân chất lượng cao, bao gồm các chuyên gia, giảng viên và sinh viên hiện đang làm việc, học tập tại khu công nghệ cao, Đại học Fulbright, trường quốc tế Pháp Marguerite Duras, hay Đại học Quốc gia TP HCM…
“Với nhiều lợi thế, các căn shophouse và shop villa tại The 9 Stellars mang kỳ vọng là những mặt bằng bán lẻ đắt giá, giúp chủ nhân tương lai đón đầu làn sóng dịch chuyển bán lẻ và hiện thực hóa kế hoạch đầu tư hấp dẫn của mình trong dài hạn”, đại diện SonKim Land cho biết.
Hoàng Khải
i