Ủng hộ việc tăng khả năng dự trữ dầu thô, xăng dầu quốc gia, các bộ, ngành lưu ý PVN cần cân đối dòng tiền để đảm bảo nguồn lực khi thực hiện dự án gần 20 tỷ USD.
Nhận định này được các bộ, ngành đưa ra khi góp ý kiến nghị của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) về việc xây dựng dự án tổ hợp lọc hóa dầu có trữ lượng gần 20 tỷ USD tại Bà Rịa – Vũng Tàu.
Theo Bộ Công Thương, tổng lượng xăng, dầu cả nước sản xuất hiện khoảng 14 triệu tấn năm, đáp ứng 70% nhu cầu tiêu dùng. Với các sản phẩm hóa dầu như nhựa PP, PE, sản lượng trong nước đạt khoảng 2,55 triệu tấn, cung cấp hơn một nửa nhu cầu. “Việt Nam còn thiếu xăng dầu và các sản phẩm lọc hóa dầu, phải nhập khẩu để bù đắp khoảng 12 triệu tấn xăng dầu mỗi năm và khoảng 3,5 triệu tấn sản phẩm lọc hóa dầu”, Bộ này cho biết.
Trong khi đó, hiện trữ lượng xăng dầu cả nước khoảng 6,4 triệu m3 và đều là kho thương mại do doanh nghiệp quản lý. Các kho này chỉ đáp ứng nhu cầu kinh doanh xăng, dầu của doanh nghiệp. Lượng công suất được Nhà nước cho thuê để bảo quản dự trữ quốc gia không nhiều, 5-10%.
Vì vậy, Bộ Công Thương cho rằng, trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, nguy cơ gián đoạn nguồn cung năng lượng, giá năng lượng tăng cao, cần tăng khả năng dự trữ quốc gia về dầu thô, xăng dầu. .
Theo tính toán của PVN, khái toán sơ bộ tổng mức đầu tư của Tổ hợp dự án khoảng 17-18,5 tỷ USD cho cả 2 giai đoạn, trong đó gần 74% là vốn giai đoạn 1. Bộ Công Thương và Ủy ban Quản lý Khi cho ý kiến về quản lý vốn Nhà nước, PVN đề nghị PVN làm rõ cân đối tài chính đến năm 2030, phương án huy động vốn vay… để đảm bảo đủ nguồn thực hiện dự án này.
Bên cạnh đó, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước cho rằng PVN cần tính toán, xác định quy mô, tiến độ đầu tư phù hợp và đề xuất bổ sung dự án vào quy hoạch ngành liên quan. Nhóm này cũng cần đánh giá tình hình thăm dò, khai thác dầu khí trong nước, khả năng sử dụng ổn định, lâu dài nguồn nguyên liệu trong nước hoặc nhập khẩu làm nguyên liệu đầu vào cho dự án.
Đồ họa: Tạ Lữ
Cũng ủng hộ việc Việt Nam cần nâng công suất dự trữ xăng dầu quốc gia trong bối cảnh thị trường năng lượng thế giới diễn biến khó lường như hiện nay, nhưng Bộ TN&MT cho rằng chủ đầu tư dự án – PVN cần cân nhắc đến tính bền vững của dự án trong dài hạn và xác định quy mô phù hợp để đảm bảo hiệu quả đầu tư.
PVN cũng cần mở rộng nghiên cứu để gắn dự án với xu hướng chuyển đổi năng lượng sử dụng nhiên liệu xanh (hydro xanh, amoniac xanh); cân nhắc kỹ việc phát sinh nguồn khí thải ảnh hưởng đến môi trường khí khu vực vịnh Ghềnh Rái (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu), ô nhiễm nguồn nước trong điều kiện biến đổi khí hậu… khi triển khai dự án.
Trước các ý kiến trên, Bộ Công Thương đề nghị PVN tiếp tục nghiên cứu dự án; hoàn thiện các thủ tục trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư sau khi Quy hoạch năng lượng quốc gia 2021-2030, tầm nhìn 2050 và Quy hoạch hạ tầng dự trữ và cung cấp dầu khí 2021-2030, tầm nhìn 2050 được phê duyệt.
Theo báo cáo trước đó của PVN, dự án tổ hợp được chia làm 2 phần gồm dự án lọc hóa dầu và dự án dầu thô, kho dự trữ quốc gia xăng dầu. Dự án lọc hóa dầu sẽ sử dụng tối đa nguồn nguyên liệu dầu thô, khí… trong nước. Nguyên liệu dầu thô thiếu hụt cho sản xuất sẽ phải nhập khẩu từ Trung Đông, Mỹ…
Dự trữ dầu thô, xăng dầu quốc gia dự kiến đạt 1 triệu tấn năm; kho xăng dầu 500.000 m3/năm.
Nhóm này dự kiến sẽ trình Chính phủ phê duyệt chủ trương vào tháng 1 năm sau khi đầy đủ hồ sơ; lập báo cáo nghiên cứu khả thi vào nửa cuối năm 2023 và quý I năm 2024 để phê duyệt quyết định đầu tư. Thời gian lựa chọn nhà thầu EPC và xây dựng tổ hợp dự án sẽ diễn ra trong 3 năm, hoàn thành vào cuối năm 2027.
Dự trữ xăng dầu của Việt Nam hiện thấp, chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng từ 5-7 ngày nên phụ thuộc nhiều vào tính ổn định của sản xuất và cung ứng xăng dầu từ nguồn nhập khẩu. Đó là, hàng năm, Việt Nam vẫn phải chi hàng tỷ USD để nhập khẩu sản phẩm lọc hóa dầu và xăng dầu phục vụ tiêu dùng trong nước.
Sự cần thiết phải tự chủ được nguồn xăng dầu trong nước và có thêm các nhà máy lọc dầu quy mô lớn ở khu vực phía Nam đã được lãnh đạo Chính phủ đề cập tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hồi tháng 9. 3 năm nay.